Tülleri Kaldırmak: Salome’nin Dansı
Kutsal kitaplardan biri olan İncil’de peygamberlerin hayatlarının yanı sıra birçok yan karakterin de hikayeleri anlatılagelir. Bu hikayelerin amacı altında yatan dersi bireylere anlatmak ve onları bu din doğrultusunda yönlendirmekten geçer. Tanrının sözü olarak geçen -ki Hıristiyanlar için o bir babadır- ve erkekler tarafından kaleme alınan bu kutsal kitapta bugün bahsedeceğimiz kadın odaklı hikâyenin bir kadının ne kadar kötücül olabileceğini anlatmak amacıyla yazıldığını görmek mümkündür.

Hikâyede arka planda kalsa da en önemli iki karakterden biri olan Vaftizci Yahya ile başlayalım. Yahya, geleceği melekler tarafından müjdelenen, adıyla doğan bir bebek olmuştur, kendisi Tanrı’nın yolunu yapmakla görevlidir. Zamanında vaftiz ettiği insanlar tarafından Mesih olup olmadığı yönünde gelen sorulara net bir şekilde olmadığını, hatta Mesih’in çarıklarının bağını bile bağlamaya layık olmadığını söylemişse de İsa’yı vaftiz eden de kendisidir.

Yahya’nın insanlara verdiği öğütler ve yaptığı yanlışları açık sözlülükle yüzlerine vurmasının yanında o zamanlar kardeşi Filipus’un ölümünün ardından yengesi Hirodiya’yla evlenen Hirodes’in bu çarpık ilişkisinin Yahya tarafından eleştirilmesi Yahya’nın kendisini zindanda bulmasıyla sonuçlanmıştı.
Hirodes’in doğum gününde verdiği eğlencede karşımıza bu hikâyenin asıl karakteri çıkar; Filipus ile Hirodiya’nın kızı olan Salome. Salome’nin amcası şerefine verilen ve Celile’nin tüm ileri gelenlerinin bulunduğu şölende yaptığı dans ortamda bulunan herkesin oldukça etkilendiği bir dans olarak anlatılmaktadır. Öyle ki Hirodes “Benden ne istersen yapmaya hazırım, krallığımın yarısını istesen bile önüne sererim” diyecek kadar ileri gitmiştir. Bu istek konusunda annesine danışan Salome ise annesinin hırslarının sonucu olarak Yahya’nın başını istemiştir amcasından. Hirodes için bu büyük bir çıkmazdır; hem Yahya onun çekindiği bir isimdir hem de halktan gelecek tepkiyi kestiremez. Ancak söz ağızdan bir kere çıkmıştır; Yahya’nın başı kesilir ve bir tepsi üstünde Salome’ye sunulur.

Bu hikâye, Avrupa sanat tarihinde kendisine oldukça fazla yer bulmuş, üzerine birçok çalışma yapılmış bir hikayedir. Gozzoli’den Titian’a, Caravaggio’dan Gentileschi’ye kadar birçok bilindik ressam tarafından resmedilmiş, Oscar Wilde tarafından kaleme alınmış, Strauss tarafından bir opera eseri haline getirilmiştir. Opera metni Wilde’ın hikayesinden uyarlamadır, bu yüzden İncil’deki anlatımla arasında farklar görülür. Meşhur yedi tül dansı da bu metinden ileri gelmektedir. Bahsi geçen bu dansın bekaret kaybını temsil ettiğini, tamamıyla erotik bir anlamı olduğunu söylemektedir konu üzerine çalışan kişiler. Salome, adını İncil anlatısında direkt geçiremese de hikayesi nesiller boyunca anlatılagelmiş ve femme fatale kelimesinin tanımı olarak var olmuş bir kadın karakter olarak karşımıza çıkmaktadır.
Kaynakça
İncil (Matta: 14:1, Markos 6:14)
Salome – Oscar Wilde (İmge Kitabevi)
Oscar Wilde’ın Salome Karakteri; Feminist mi Feminen mi? – Deniz Salman
11 Sublime Paintings of Salome Through The Ages – Victorian Opera
Salome (opera) – Vikipedi