Sanat

Azize Teresa’nın Vecdi

The Ecstasy of St. Teresa, 1647 - 1652 - Gian Lorenzo Bernini

Bu yazımda sizlere Barok dönemin en etkileyici sanatçılarından biri olan Gian Lorenzo Bernini’nin tüm yeteneklerini ortaya koyduğu Azize Teresa’nın Vecdi’ni anlatacağım.

Heykeltıraş,ressam ve mimar olan Bernini’nin bu eseri aslında onun tasarımı olan bir sunağın odak noktasındaki heykelidir.Roma’da Santa Maria della Vittoria Kilisesi’nin Cornaro Şapeli’ne yapılış olan sunak 1647’de Venedik kardinali Federico Cornaro tarafından sipariş edilmiş,1652’de bitirilmiştir. Sunak Avilalı Azize Teresa’ya adanmışıtır, bunun nedeni eserin Karşı Reformasyon döneminde yapılmasıdır ve Avilalı Teresa’nın bu dönemin etkin isimlerinden biri olmasıdır. Beyaz mermerden yapılmış olan heykel üçgen alınlıklı,çift korint sütunlu oval bir nişin içerisinde yer alır.

Heykelin konusu ise Avilalı Teresa’nın otobiyografisinde yazdığı bir melekle karşılaşma anıdır. Bernini’nin tasvir ettiği olay şu şekildedir : “Yanımda, solda, bir melek vücut buldu…. Uzun boylu değil kısaydı ve çok güzeldi; yüzü o kadar kızarmıştı ki hepsi ateş gibi yanan meleklerin en üst seviyedekilerinden birisi gibi gözüküyordu… Ellerinde büyük altın bir mızrak gördüm, mızrağın demir ucunda bir ateş noktası vardı. Bunu kalbime birkaç kere sapladı ve iç organlarımı parçaladı. Mızrağı çıkardığında, organlarımı da çıkarıyormuş gibi hissettim ve Tanrının büyük sevgisiyle tükenmiş şekilde kaldım. Acı o kadar fazlaydı ki, pek çok kez inledim. Bu yoğun acının neden olduğu tatlılık o kadar aşırıydı ki, kişi bunun sonlanmasını isteyemezdi veya ruhu Tanrı’dan başka bir şeyle dolu olamazdı. Bu fiziksel değil, ruhsal bir acıydı; her ne kadar vücudun bir rolü olsa da—önemli bir rolü olsa da.”Bulut şeklinde oyulmuş mermerin üzerinde havada asılıymış gibi duran melek ve Azize Terasa bulunur.Meleğin yüzünde tebessümüyle ve elinde bir mızrakla Azize Teresa’ya bakarken görüyoruz.Azize Teresa ise bulutun üstünde yoğun drapeli elbisesinin ağırlığı altında vecd haldedir.Azize Teresa aldığı tanrısal zevki erotik bir dille anlatması Bernini’ye ilham oluyor ve alınan zevki somutlaştırarak figüre cinsel haz alan bir yüz ifadesi veriyor.Böylelikle o güne kadar başarılamayan uhrevi yoğunluk hissini aktarabiliyor.Bernini sadece heykel üzerinde değil tasarladığı şapele de uhreviliğin dokunulmazlığını desteklemiştir.Arka planda altın kaplı ışık çağlayanı heykel grubunun üstüne inen kutsal bir ışık görevi görmüş ve nişe gizlenen sarı sırlı camdan gün ışığının ışık çağlayanına düşmesini sağlamış. Şapelin iki yan duvarında rölyeflere yerleştirilmiş heykeller bulunur,bizler gibi onlar da bu kutsal sahnesinin izleyicisidir. Tanık olduğumuz ancak ait olmadığımız bu eserle Bernini sadece Barok dönemin değil sanat tarihinin en etkileyici işlerinden birini ortaya koymuştur.

Image result for bernini st teresa face | Bernini sculpture

Bir Cevap Yazın